Լրահոս

Եվրոպայի և Հյուսիսային Ամերիկայի գծով պետնախարար, Բրիտանիայի փոխարտգործնախարար Ջեյմս Կլևերլին հայտարարել է, որ Ուկրաինային ինքնապաշտպանության համար օգնություն է ցուցաբերվելու։ Նրա խոսքերն է մեջբերում ՌԻԱ Նովոստին։ «Ուկրաինան, իհարկե, ՆԱՏՕ–ի անդամ չէ, սակայն մենք աջակցելու ենք ուկրաինացիներին իրենց ինքնապաշտպանության մեջ։ ՆԱՏՕ–ի անդամ երկրների միջև հարաբերությունները տարբերվում են Ուկրաինայի հետ հարաբերություններից, բայց մենք, իհարկե, աջակցելու ենք ուկրաինացիներին ինքնապաշտպանության հարցում»,–հայտարարել է Կլևերլին։ Նա հավելել է, որ վարչապետը նախարարների կաբինետի արտակարգ նիստ է անցկացնում, որի ժամանակ որոշվելու է օգնություն ցուցաբերելու ձևը։ «ՆԱՏՕ–ի անդամ երկրին սպառնացող վտանգի դեպքում անհապաղ արձագանք կլինի, և ՆԱՏՕ–ն համերաշխություն կդրսևորի», – նշել է Կլևերլին։

Ահա թե ինչ տեսք ունի այժմ Եվրոպայի երկինքը՝ ըստ Flightradar-ի

Ռուս-ուկրաինական պատերազմը փաստացի սկսված է: Դոնբասի ու Լուգանսկի անկախությունը ճանաչելուց 48 ժամ անց Պուտինը հայտարարեց Դոնբասում հատուկ ռազմական գործողություն սկսելու մասին: Ուկրաինայի ամբողջ տարածքում ռազմական դրություն է մտցված: Նախագահ Զելենսկին շտապել է օգնություն խնդրել Թուրքիայից: Էրդողանն էլ Պուտինի հետ հեռախոսազրույցից հետո անվտանգության խորհրդի նիստ է հրավիրել:

Թուրքիայի նախագահ Թայիփ Էրդողանի վարչակազմը Ռուսաստանի հատուկ գործողությունը դիտարկում է որպես «ռազմական միջամտություն Ուկրաինա»։ Այս ձևակերպումը ներառված է Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանի վարչակազմի հայտարարության մեջ։

Լուսաբացից Կիևում անհանգիստ իրավիճակ է։ Հարյուրավոր քաղաքացիներ, որոնց թվում հիմնականում կանայք ու երեխաներ են, լքում են Ուկրաինայի մայրաքաղաքը։ Կադրերում երևում են բենզալցակայաններում և գազալցակայաններում առաջացած հերթերը, մարդկանց կուտակումներ կան նաև բանկոմատների մոտ։

Ուկրաինայում Ռուսաստանի ռազմական հատուկ գործողությունը չի ազդել դեպի Եվրոպա ռուսական գազի մատակարարման վրա։ Ուկրաինայի տարածքով ռուսական գազի տարանցումը «Գազպրոմն» իրականացնում է կանոնավոր ռեժիմով, հայտնում է ՌԻԱ Նովոստին։ Միևնույն ժամանակ, Ուկրաինայի տարածքով ռուսական գազի տարանցման հայտն այսօր` փետրվարի 24-ին աճել է մինչև 83,9 միլիոն խորանարդ մետր, թեև այդ տվյալները վերջնական չեն և կարող են փոխվել։ Այդ մասին հայտնում է Ուկրաինայի գազի փոխանցման համակարգի օպերատոր ընկերությունը։ Ս.թ. հունվարի վերջից «Գազպրոմը» ավելացրել էր գազի մատակարարման պոմպային հոսքերը։ Սակայն, հետագայում դրանք աստիճանաբար նվազեցին` ի վերջո հասնելով նախահունվարյան մակարդակին։

ՌԴ պաշտպանության նախարարությունը հայտնել է, որ Ուկրաինայի զինված ուժերի զինվորականները զանգվածաբար լքում են իրենց դիրքերը և վայր դնում զենքերը։ Տեղեկությունը հրապարակվել է՝ հղում անելով հետախուզական տվյալներին, փոխանցում է ՏԱՍՍ-ը։ Գերատեսչությունն ընդգծել է, որ ուկրաինական դիրքերը, որոնք վայր են դրել զենքերը, հարվածների չեն ենթարկվել։

Հետախուզական տվյալները ցույց են տվել, որ ուկրաինական բանակի ստորաբաժանումներն ու զինծառայողները զանգվածաբար լքում են զբաղեցրած դիրքերը` թողնելով սպառազինությունը։ Զենքը վայր դրած ուկրաինական բանակի ստորաբաժանումների դիրքերը հարվածների չեն ենթարկվում, հայտնում է ՌԴ ՊՆ–ն։ Ռազմական գերատեսչությունը կրկնել է, որ ռուսական զինված ուժերը հարվածներ չեն հասցնում Ուկրաինայի քաղաքներին, խաղաղ բնակչությանը որևէ բան չի սպառնում։ Բարձր ճշգրտության զենքով շարքից դուրս են բերվում միայն ռազմական ենթակառուցվածքները, ՀՕՊ օբյեկտները, ռազմական օդանավակայանները և ուկրաինական բանակի ավիացիան։ Հաղորդվում է նաև, որ ուկրաինական բանակի գլխավոր հրամանատար Զալուժնու` «ռուսական ինքնաթիռների և զրահատեխնիկայի կորուստների մասին» հայտարարությունը լիարժեք սուտ է։

Հայաստանը հետխորհրդային տարածքի չորս պետություններից մեկն է՝ Ուկրաինայի, Վրաստանի և Մոլդովայի հետ մեկտեղ, որ դասվում է մասամբ ազատ պետությունների շարքին: Այս մասին նշված է Freedom House-ի այսօր՝ փետրվարի 24-ին հրապարակած տարեկան զեկույցում։ «Հայաստանը, դեռ գտնվելով 2020-ին Ադրբեջանի հետ տեղի ունեցած պատերազմին հաջորդած անկայուն իրավիճակում, հաստատեց ընտրական նոր օրենսգիրքը, որով բարելավվելու են ընտրությունների թափանցիկությունն ու արդարությունը», - նշում են զեկույցի հեղինակները։ Ընդգծելով նաև, որ անցած տարի կայացած արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունները «որոշակիորեն կայունացրեցին քաղաքական համակարգը», Freedom House-ի վերլուծաբանները նկատում են, որ 2021-ի երկրորդ կեսին տեղացի ընդդիմադիր գործիչների դեմ հարուցված քրեական գործերը «խորացնում են այն մտահոգությունը, որ ժողովրդավարությունը Հայաստանում այնքան էլ հաստատուն հիմքերի վրա չէ դրված»։ Հարևան Վրաստանը ևս, որը, Freedom House-ի գնահատմամբ, Եվրասիայում ժողովրդավարացման մակարդակով առաջատարներից մեկն է, 2021-ին մի շարք խնդիրների է բախվել։ Խոսքը, մասնավորաբար, ընդդիմության ակտիվիստների, լրագրողների և ԼԳԲՏ համայնքի ներկայացուցիչների դեմ ձեռնարկված բռնարարքների և ահաբեկման դեպքերի աճի մասին է։ Հարավային Կովկասի երրորդ պետությունը՝ Ադրբեջանը, ինչպես և նախորդ տարիներին, 2022-ին ևս ճանաչվել է ոչ միայն տարածաշրջանի, այլև աշխարհի ամենաանազատ երկրներից մեկը։ «Ադրբեջանը աշխարհի 16 ամենից ոչ ազատ պետությունների թվում է՝ քաղաքական իրավունքների և քաղաքացիական ազատությունների ոլորտներում արձանագրած իր վատ ցուցանիշներով զիջելով միայն Չինաստանին, Լիբիային, Մյանմային և Եմենին», - պնդում են Freedom House-ի փորձագետները։ Հայաստանի մեկ այլ հարևանը՝ Թուրքիան, իրավապաշտպանների կողմից ևս դասվել է ոչ ազատ պետությունների թվին։ Ավելին, թուրքական հնրապետությունը Freedom House-ի այսօր հրապարակված զեկույցում մեկ անգամ ևս ճանաչվել է Եվրոպայի ամենից ոչ ազատ երկիր։ «Նախորդ տարի իշխանությունները բռնություններով արձագանքեցին Բողազիջի համալսարանի շուրջ կենտրոնացած ուսանողական բողոքի ակցիաներին, ինչպես նաև կանանց և փոքրամասնությունների իրավունքների պաշտպանության պահանջով կայացած մի շարք ցույցերին», - արձանագրում են զեկույցի հեղինակները։

Հայաստանում ՌԴ դեսպանության դիմաց մի խումբ քաղաքացիներ բողոքի ակցիա են իրականացնում՝ ընդդեմ Ուկրաինա ներխուժման։ «Համերաշխության և հակապատերազմական ակցիա է լինելու, ոչ մի երթ չի նախատեսվում», - ակցիայի մեկնարկին ասաց կազմակերպիչ, Հայաստանում եվրոպական կուսակցության առաջնորդ Տիգրան Խզմալյանը։ Անդրադառնալով Ուկրաինայում տեղի ունեցող զարգացումներին՝ նա ասաց, թե սա այն է, ինչ տեղի ունեցավ Հայաստանում 2020 թվականին։ «Ռուսաստանը կրկնում է գերմանական ֆաշիզմի 1939-45 թվականների գործողությունները։ Մեզ համար հարկավոր է հասկանալ, որ այս պահին Ռուսաստանի դաշնակիցը Ադրբեջանն է։ Մենք պետք է լինենք քաղաքակիրթ աշխարհի հետ, պետք է խաղաղության, եվրոպական, մարդկային արժեքների կողմակիցը լինենք։ Ուզում ենք ցույց տալ, որ ինչպես ողջ աշխարհում, այնպես էլ Հայաստանում կան մարդիկ, որոնք դեմ են պատերազմին, Ռուսաստանի կայսերապաշտ քաղաքականությանը», - ասաց Տիգրան Խզմալյանը։ Տարածքում ոստիկանական մեծ ուժեր են կենտրոնացվել։

Գերմանիայի ԱԳ նախարար Աննալենա Բերբոկը ժամը 08:30-ին (Երեւանի ժամանակով 11:30-ին) կառավարության ճգնաժամային շտաբի նիստ է նշանակել արտաքին գործերի նախարարությունում: Այդ մասին հաղորդել է ԱԳ նախարարության մամուլի ծառայությունը: Բերբոկը հայտարարել է, որ «Ռուսաստանը խախտում Է միջազգային կարգի տարրական կանոնները»: «Մեր գործընկերների հետ միասին մենք կհակազդենք: Մեր ողջ համերաշխությունն Ուկրաինայի հետ է»,- ասել է Բերբոքը: ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը լույս հինգշաբթի գիշերը հայտարարել է, թե որոշում է ընդունել Դոնբասի իրադրության կապակցությամբ հատուկ ռազմական գործողություն անցկացնել: Հինգշաբթի օրն ավելի վաղ ՌԴ պաշտպանության նախարարությունը հաղորդել է, որ խոցման գերճշգրիտ միջոցների օգնությամբ հարվածներ է հասցրել Ուկրաինայի զինված ուժերի ռազմական ենթակառուցվածքին, հակաօդային պաշտպանության օբյեկտներին, ռազմական օդակայաններին եւ օդուժին, հաղորդել է «Ինտերֆաքս»-ը:

Ուկրաինացի զինծառայողները կորուստներ են կրում և խնդրում են բացել հումանիտար միջանցքներ, հայտարարել է ժողովրդական միլիցիայի պաշտոնական ներկայացուցիչ Էդուարդ Բասուրինը։ «Թշնամին կորուստներ է կրում։ Նրանք արդեն խնդրում են, որ իրենց համար մարդասիրական միջանցք բացենք, պատրաստ են զենքերը վայր դնել, անցնել մեր կողմը և ողջ մնալ»,- ասել է նա «Ռոսիա 24» հեռուստաալիքի եթերում։

Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին աշխարհին կոչ է արել ստեղծել «հակապուտինյան կոալիցիա»։ Այս մասին նա գրել է Twitter-ում։ «Խոսեցի Ջո Բայդենի, Օլաֆ Շոլցի, Շառլ Միշելի, Անջեյ Դուդայի, Բորիս Ջոնսոնի հետ։ Կոչ եմ անում անհապաղ կանգնեցնել Պուտինին, պատերազմն ընդդեմ Ուկրաինայի եւ աշխարհի։ Կառուցենք հակապուտինյան կոալիցիա։ Անհապաղ պատժամիջոցներ, պաշտպանական եւ ֆինանսական աջակցություն Ուկրաինային։ Փակել օդային տարածքը։ Աշխարհը պետք է խաղաղություն պարտադրի Ռուսաստանին»,- գրել է նա։

Երևանի ավագանու նախկին անդամ, քայլական Գրիգոր Երիցյանը Ստամբուլում է։ 

Հայաստանի քաղավիացիայի կոմիտեն ավիաընկերություններից առայժմ հայտ չի ստացել Կիև և Կրասնոդար չվերթերը չեղյալ հայտարարելու մասին: Այս մասին Sputnik Արմենիային հայտնեց ՀՀ քաղավիացիայի կոմիտեի նախագահի օգնական Լիլիթ Աղաբեկյանը։ Ըստ «Զվարթնոց» միջազգային օդանավակայանի առցանց չվացուցակի՝ Երևանից Կրասնոդար 2 չվերթ է նախատեսված։Pegasus Airlines–ի ինքնաթիռը պետք է թռչի ժամը 19:05-ին, իսկ Azimuth-ը՝ ժամը 23:25-ին, Երևան-Կիևը նախատեսված է ժամը 20:40-ին: «Ընթացիկ իրադարձությունների տրամաբանությունը վկայում է այն մասին, որ ինքնաթիռները, ամենայն հավանականությամբ, չեն ժամանի Երևան, համապատասխանաբար, հետ էլ չեն թռչի», - ասաց Աղաբեկյանը:

Ես հենց հիմա գտնվում եմ Մարիուպոլ քաղաքում, ռմբակոծության ձայներ են լսվում, ավելի շատ խուճապ է, բայց որ խոսում են քաղաք մտնելու մասին, դեռ նման տեղեկություն չունենք։ Այս մասին NEWS.am-ի հետ զրույցում ասաց Դոնեցկի մարզի Հայերի միության ղեկավար Վահագն Մաթեւոսյանը։ «Մենք այս ամենը կանխատեսելով նախօրոք պատրաստվել էինք, մեր հայրենակիցներից ով ուզել՝ էվոկուացվել է, իսկ ով որոշել է մնալ իրենց տներում, մենք նրանց հետ անընդհատ կապի մեջ ենք։ Ընդհանուր առմամբ հոգեբանական լարված վիճակ է։ Այն մարդիկ, որոնք մեքենա չունեն, բայց ուզում են տարհանվել, մենք ունենք մեքենաներ, որոնք պատրաստ են նրանց տարհանել, բայց կարող եմ ասել, որ այս պահին 50%-ից ավելին չեն ուզում լքել իրենց տները»,– պատմեց Վահագն Մաթեւոսյանը։ Իսկ թե որքան հայ է տեղահանվել, նրա խոսքով՝ դեռ հստակ թվեր չկան։ «Հայերի հիմնական մասը գնացել է Դնեպրոպետրովսկ, մենք պայմանավորվածություն ունենք, որ տարհանվածները հավաքվում են հայկական եկեղեցու մոտ, որտեղ նրանց դիմավորում են հայ համայնքի ներկայացուցիչները, առաջին անհրաժեշտության օգնություն ցույց տալիս, որից հետո էլ ամեն մեկը գնում է իր բարեկամի, ծանոթի տուն»,– ասաց Դոնեցկի մարզի Հայերի միության ղեկավարը եւ հավելեց, որ իրենք մշտական կապի մեջ են Ուկրաինայում ՀՀ դեսպանատան հետ։ Նշենք, որ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը առավոտյան ժամը 05.50-ին ռուսաստանցիներին ուղղված իր ուղերձում հայտարարել է, որ Դոնբասում հատուկ ռազմական գործողության մասին որոշում է կայացրել:

Ուկրաինայի ՆԳՆ-ն հայտնում է, որ Ղրիմի տարածքից, Խերսոնի շրջանի Պրեոբրաժենկա գյուղի մերձակայքում գտնվող սահմանապահների դիրքերի հրթիռակոծման հետևանքով մեկ սահմանապահ է զոհվել։ Օդեսայի շրջանի Պոդոլսկ քաղաքում հայտարարվում է 6 զոհի, 7 վիրավորի, 19 անհետ կորածի, Մարիուպլում՝ 1 զոհի, 2 վիրավորի մասին։ Հինգշաբթի առավոտվա դրությամբ ուկրաինական էներգահամակարգն աշխատում է առանց խափանումների, բոլոր օբյեկտները գտնվում են ուժեղ հսկողության տակ, հայտնել են «Ուկրէներգո» ընկերության մամուլի ծառայությունից։ «Ուկրաինական էներգահամակարգն անջատված է Ռուսաստանի Դաշնության և Բելառուսի էներգահամակարգերից։ Համակարգում հաճախականությունը 50 Հց է։ Ցանցի բոլոր օբյեկտները գործում են ուժեղացված անվտանգության ներքո, իրենց տեղում է օպերատիվ դիսպետչերական անձնակազմը»,- ասվում է հաղորդագրության մեջ։ Հիշեցնենք, որ փետրվարի 24-ի վաղ առավոտյան Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հանդես է եկել ուղերձով՝ հայտնելով Դոնբասում հատուկ ռազմական օպերացիա սկսելու որոշման մասին։ «Հանգամանքները մեզնից պահանջում են վճռական ու անհապաղ գործողություններ: Դոնբասի ժողովրդական հանրապետությունները խնդրանքով դիմել են Ռուսաստանին: Դրա հետ կապված որոշում եմ ընդունել հատուկ ռազմական գործողություն իրականացնել»,- հայտարարել է Պուտինը ՌԴ քաղաքացիներին ուղղված հեռուստաուղերձում: Ուկրաինայի զինված ուժերի գլխավոր շտաբը հայտնել է, որ հինգշաբթի ժամը 05:00-ից (Երևանի ժամանակով 07:00-ից) ՌԴ ԶՈւ-ն ինտենսիվ հարձակումներ է իրականացնում ուկրաինական ռազմական օբյեկտների և օդանավակայանների վրա։ Գերագույն Ռադան Ուկրաինայում ռազմական դրություն է մտցրել։